Lekker keuvelen over bloederige moorden en mysterieuze verdwijningen. Het is wat vriendinnen Annelies en Sylvia het liefst doen. En met hen nog vele anderen, want hun true crime podcast Al Sla Je Me Dood is een groot succes.
Al Sla Je Me Dood
Alsof je gewoon lekker met de meiden aan de keukentafel zit, zo klinkt de true crime podcast Al Sla Je Me Dood van de Amsterdamse Annelies en Sylvia. Nu is dat keukengevoelletje bij meer podcasts het geval, maar hier gaat het op een vrolijke toon over boze onderwerpen, zoals moorden, verdwijningen en andere noodlottige mysteries.
Voor veel luisteraars, ikzelf incluis, blijkt de podcast een feest der herkenning. Niet vanwege de moorden en verdwijningen, dat zou een beetje luguber zijn, maar vanwege de enge dingen die Annelies en Sylvia zelf meemaken én delen. Ook mooi meegenomen: thema’s als feminisme lopen als een rode draad door hun verhalen heen. Want leuk, waargebeurde misdaadverhalen uit de oude doos halen. Maar wat willen ze er nou precies mee zeggen?
Verontwaardigde kreetjes, opgewonden gilletjes, bedachtzame kreuntjes
Nou, niet heel veel, want de Al Sla Je Me Dood-podcast is puur entertainment met een flinke plok sensatie, middels een vast stramien. Sylvia bereidt de podcast voor en vertelt, met onheilspellende stem, een verhaal over een moord of mysterieuze verdwijning. Afgetrapt met een opwindende starttune: gebons op een deur, gevolgd door een spannende melodie die het best past bij de lichtstraal van een zaklamp in een duister, eng hoekje. Annelies doet niet mee aan de voorbereiding en kent het verhaal niet, maar luistert aandachtig en stelt prangende vragen. Vragen die jij en ik ook zouden stellen.
Dat gaat een beetje zo:
Sylvia: ‘Op 6 januari 2016…’
Onderbreking door Annelies, blij verrast: ‘Alweer op mijn verjaardag! God, zit je ze daar op uit te zoeken?’
Sylvia, met lichte ironie: ‘Ja, ik zoek nu alleen nog maar op zaken die plaatsvinden op jouw verjaardag.’
Annelies, erg enthousiast: ‘Ik vind het fantastisch! Ik hou ook van jou.’
Sylvia, lachend: ‘Oké, again. Op 6 januari 2016 komen drie vriendinnen samen om koffie te drinken in het hippe café Olivier in Jakarta om te vieren dat één van hen, na een aantal jaren in het buitenland te hebben gewoond, was terug verhuisd.’
Onderbreking door Annelies: ‘En Jakarta ligt ook alweer…?’
Sylvia: ‘In Indonesië.’
Sylvia gaat verder. ‘Myrna Salihin, Jessica Wongso en Hani Juwita Boon waren al zo’n acht jaar bevriend nadat ze elkaar hadden leren kennen tijdens hun studie aan de Billy Blue College of Design, in Sydney, Australië.’
Onderbreking door Annelies, enthousiast: ‘Aha! Ze waren dus alle drie Indonesisch en hebben aan dezelfde universiteit gestudeerd in Australië?’
Sylvia: ‘Ja.’
Annelies: ‘Oké. Ik snap ‘m.’
Sylvia gaat verder. ‘Tijdens hun studie waren ze erg close geweest, vooral Myrna en Jessica waren hartsvriendinnen. Maar daarna verwaterde het contact. Myrna verhuisde terug naar Jakarta en trouwde met haar intelligente en ambitieuze en knappe vriendje Arief Soemarko.’
Onderbreking door Annelies, bedachtzaam: ‘Hmmm. Oké…’
Sylvia gaat verder: ‘En Jessica bleef in Sydney, waar ze enkele jaren werkte als graphic designer. Maar nu…. (pauze voor interpretatie) … was ook Jessica terug verhuisd naar Jakarta. En had ze enthousiast haar vriendinnen uitgenodigd voor een welkomstdrankje.’
Annelies, instemmend: ‘Ja. Gezellig!’
‘Maar…’, gaat Sylvia opzwepend verder, ‘… het was toch niet zo gezellig als dat het klinkt….’
Annelies, beangstigend: ‘Oh nee… Okééé…’
Aan tafel
Wat volgt is een spontaan gesprek van zo’n drie kwartier waarbij Annelies en Sylvia zich zo goed mogelijk proberen in te leven in de situatie, het slachtoffer en de, al dan niet vermoedelijke, dader. Dat Sylvia niet op alle vragen van Annelies antwoord heeft, doet er eigenlijk niet zo toe. Juist door de ongekunstelde manier van spreken zit je als luisteraar al snel ín het verhaal, of op zijn minst bij de meiden aan tafel, wat maakt dat je tijdens het luisteren op het puntje van je stoel zit. Of tijdens je ommetje wat sneller gaat lopen – waarvan akte. Soms is de moord of verdwijning opgelost, soms blijft het eind open…
Cheerleader mom of satanist
De enige stelregel waar Sylvia zich bij het selecteren van de verhalen aan vasthoudt is dat ze over genoeg details moet beschikken om minimaal een half uur over de zaak te kunnen praten. ‘Daardoor sneuvelen er wel eens zaken, omdat de beschikbare informatie te beknopt blijkt te zijn.’ Heeft ze teveel opties, dan laat ze Annelies een verhaal kiezen. ‘Dan app ik Annelies en zeg ik: ‘Wat wil je deze week, een verhaal over een cheerleader mom of over een satanist?’, vertelt Sylvia wanneer ik hen spreek via Zoom.
‘Zelf vinden we het fascinerend als we over zowel het slachtoffer als de dader veel te weten kunnen komen. Zodat we echt in hun jeugd kunnen duiken, waardoor het verhaal veel meer tot de verbeelding spreekt en we ons meer beweegredenen kunnen inbeelden. Daarbij doen we ook geen recente zaken uit Nederland, want we willen vrij kunnen spreken, met een vleugje satire en zelfspot, en dat lukt beter als de zaken wat verder van ons en Nederland afstaan.’
Een grote hit
De podcast, te beluisteren via alle grote streamingmedia, is een grote hit. Al Sla Je Me Dood heeft 100.000 plays van zo’n 50.000 unieke luisteraars per maand. Via petje.af hebben al bijna 300 trouwe luisteraars zich aangemeld als ‘detective’, waar ze in ruil voor een maandelijkse donatie van 3 euro extra bonusmateriaal ontvangen.
Hadden Annelies en Sylvia dit succes verwacht? Zeker niet. ‘Je bent heel eventjes een half uurtje lang een onderdeel van iemands leven. Iemand neemt de moeite om naar ons te luisteren en wij zweven op die manier in iemands hoofd rond. Hoe bijzonder is dat?’
Inmiddels kunnen de makers gerust spreken van een ‘actieve community’. ‘We krijgen tips, we krijgen verhalen, maar we hebben bijvoorbeeld ook een huiscriminoloog en huisverpleegkundige. Dat zijn luisteraars die hun expertise hebben aangeboden en meehelpen als we vragen hebben. Ik denk dat dat een van de succesfactoren van onze podcast is; de luisteraars maken echt deel uit van de podcast.’
Hoe meer zielen
Maar hoe meer luisteraars, hoe groter de haakjes die Annelies en Sylvia willen vinden naar thema’s die hen aan het hart gaan, zoals seksisme, mentale gezondheid, feminisme en racisme. Daarom openen ze iedere aflevering met een persoonlijke ervaring op “micro crimi” niveau. Dat kan gaan over een gestolen (én teruggevonden!) fiets tot straatintimidatie tijdens de fietsrit naar huis. Situaties waar menig luisteraar zich in kan herkennen. Sterker nog: situaties die we eigenlijk allemaal af en toe meemaken.
Wat te doen bij moord
En dan is er nog de grote ‘wat moet je doen als je bijna vermoord wordt’ tip, waarmee de dames iedere aflevering afsluiten. Die tip is een onmiskenbaar onderdeel van de Al Sla Je Me Dood-podcast. Zo tippen ze het rape alarm en vinden ze dat je je tinderdate uitgebreid moet googelen alvorens in real life af te spreken. Allemaal om te voorkomen dat je vermoord wordt of vermist raakt. Mét succes. ‘We hebben een aflevering gemaakt waarin we met behulp van onze huisverpleegkundige tips gaven over hoe je het beste een wond kunt verbinden. De dag nadat die aflevering online stond, kregen we meteen een berichtje van een luisteraar die dus die dag echt een hele diepe snijwond had en net de aflevering had geluisterd en meteen wist wat ze moest doen. Dat was echt super leuk, een concreet voorbeeld van de positieve invloed die we hebben.’
De kracht van taal
Maar het aan de kaak stellen van misstanden en ongelijkheden vindt ook op grotere schaal plaats. Zo hebben de makers een speciale aflevering gewijd aan de Belgische Sally van Hecke. Zij was een slachtoffer van een gruwelijke moord en werd slechts als ‘heroïnehoertje’ afgeschreven in de media. De podcast, die ze in samenwerking met de dochter van Sally hebben opgenomen, gaat over meer dan de moord op Sally alleen. Het gaat ook over ongelijkheid en seksisme. Waarom wordt een aan coke verslaafde advocaat van de Zuidas betiteld als ‘succesvol zakenman’, maar wordt een aan heroïne verslaafde sekswerker gedegradeerd tot hoertje? De boodschap van Annelies en Sylvia is luid en duidelijk: wat iemand doet voor beroep of waar ze aan verslaafd zijn zou nooit de beschrijving van die hele persoon moeten zijn.
En zo ben je tijdens de afwas of je ommetje plots aan het nadenken over grotere thema’s, die achter de misdaden en de berichtgeving daarvan schuilgaan. Begon ik wel eens met lood in mijn schoenen aan een ommetje, dankzij Al Sla Je Me Dood werden mijn schoenen steeds lichter en mijn stappen steeds groter.