Gisteren trapte het vierde seizoen van Kopen zonder Kijken af. Dit keer in Assendelft, dat zowel niet in de buurt van Assen als van Delft ligt (?!?). We volgen Merel en Yort die wel kunnen janken bij de aankoop van hun teleurstellende stulp. En ook voor de kijker, mijzelf, was het een ware achtbaan aan emoties. Ik neem je mee.
Bedrijf 1: de wensenlijst
Merel en Yort – niet Jart of Yurt – willen zoals iedere dertiger graag verhuizen naar een (grotere) koopwoning. Er is consensus over wat ze willen, alleen niet over een toch wel cruciaal punt: de locatie. De een wil in Heemskerk wonen, de ander in Zaandam. Beide gemeenten liggen in de buurt van Assendelft, waar ze nu wonen, dus driemaal raden waar Alex zijn slag slaat…?
Enfin. De wensenlijst dus. Merel en Yort willen een (hoek-)huis in een kindvriendelijke wijk, met veel lichtinval, een betonnen fundering, drie slaapkamers, een kantoor en – en hier kunnen Yort en ik elkaar de hand schudden – een bad. De emotie die ik voel: begripvol. Ik wil dat namelijk ook. Al die dingen. En ook een bad zou voor mij een grote wens zijn, maar daarover later meer.
Als je kijkt naar de moodboards die Merel en Yort in opdracht van het programma moeten maken, zie je meteen waar de prioriteiten liggen. Merel wenst een inrichting met veel licht en hout, Yort wil vooral een bad. Zijn prioriteiten liggen bij de jet streams voor extra bubbels. Het is aan makelaar Alex om, vanwege budgettaire redenen, de hamvraag te stellen: als je moet kiezen, kies je dan voor een badkamer met bad of een werkkamer met bureau? Emotie die ik voel: angst, paniekerig en onrust.
Dit is denk ik iets dat alleen badderaars zoals ik begrijpen: je wilt niet hoeven kiezen tussen een bureau of een bad. De combinatie van een thuiskantoor en een badkamer met bad is als de circle of life: na een werkdag ga je bijkomen en opladen in bad, om vervolgens weer te kunnen werken. Los van de werkkamer hoort Yort eigenlijk maar een ding: hij moet kiezen tussen wel of niet een bad. Gelukkig beseft ook Yort: een bad is belangrijker dan een bureau. Emotie: opluchting.
Bedrijf 2: het budget
Het budget van Merel en Yort is een stereotiep dertigers-zonder-jubelton-budget en bedraagt 350.000 euro. Dat bedrag moet zowel de koop als een eventuele verbouwing dekken. Tv-makelaar Alex is eerlijk als altijd: ‘Dat lijkt een hoop geld, 350.000 euro, maar als je terugrekent dan komt dat neer op een koopsom van 275.000, en dan moet je nog overbieden en verbouwen.’ Emotie: bedroefd, wanhopig, wantrouwend en verbolgen. Hóe kan het zover zijn gekomen in ons land?
Toch gaat Alex de uitdaging niet uit de weg. Hij struint verschillende huizen af, loopt tegen badkamerkastjes aan en komt bedrogen uit: in de prijsklasse van Merel en Yort is een ligbad geen optie. Alex blijkt een lefgozert, want hij noemt het zelfs absurd dat een bad zo’n harde eis is. Om die reden gaat hij opnieuw met Merel en Yort in gesprek, want ‘die wens moet eigenlijk gewoon van tafel’. Alex is duidelijk geen badderaar, hij is dan ook al vroeg grijs. Met de krappe woningen op de krappe woningmarkt betekent dit dat Merel en Yort extra geld moeten vrijmaken. Emotie die ik voel: ontstelt, ontzet en een tikje verbolgen. Hoe kan drieëneenhalve ton niet genoeg zijn voor een huis met een bad en een bureau (in Heemskerk, Zaandam of Assendelft)?
Merel en Yort gaan in beraad, met elkaar en met hun financieel adviseur. Ik stel me dan toch zo voor dat ze dit overleg in bad hebben gedaan, want het leidt tot een goede beslissing: het bad blijft een harde eis. Ook blijven ze vasthouden aan de door hun gekozen wijken. Het enige dat buigt is hun budget: ze verhogen hun begroting met 50.000 euro. Het zorgt bij mij weer voor een klein achtbaantje: dat kunnen ze alleen doen omdat ze een goed bod hebben ontvangen op hun huidige huis. Maar wat nou als je nog geen koophuis hebt? Snik. Emotie: zelfmedelijden, afgunst en frustratie.
Bedrijf 3: de aankoop
Alex neemt bouwdeskundige Bob mee naar de bezichtiging en god, wat heb ik Bob en zijn ruimtelijk inzicht gemist. Met daadkrachtige stappen en echte aannemersogen stapt hij de woning binnen. Vrijwel meteen verbaast hij zich over het feit dat je niet lekker van binnen naar buiten kunt lopen/kijken/staren. Nieuwe emotie: ook Bob kan zich als aannemer nog verbazen over dingen. Fijn. Ik voel wederom opluchting.
Na die van-binnen-naar-buiten-opmerking blijkt Alex te voelen wat ik voel: er is een nieuwe pui op komst. Ook later in de aflevering blijkt het interessant om door de ogen van Bob mee te kijken: hij vindt het huis groter dan dat het er van buiten uitziet, terwijl Yort en Merel het aantal vierkante meters juist vinden tegenvallen. Alex en Bob besluiten het huis te kopen, want hey, met een vraagprijs van 340.000 euro past het binnen het budget en bovendien voldoet het aan alle wensen en eisen van Merel en Yort.
Bedrijf 4: de puzzelrit
Het huis is aangekocht en Martijn, die gedurende de aflevering blijft benadrukken dat de huizenmarkt muur- en muurvast zit, mag Merel en Yort het heugelijke nieuws vertellen. Hij spreekt de legendarische woorden: ‘Ik heb een bad voor je en er staat een huis om heen.’ Emotie: verliefd.
Fans van het programma weten wat dit betekent: op naar de puzzelrit. Die blijkt dit keer een emotioneel parcours: volgens Merel rijden ze de verkeerde kant op, volgens Yort zitten ze op de goede weg. Ze rijden langs straten waar ze al op bezichtiging zijn geweest, langs buurten die hen niet aanspreken, steeds meer kilometers verwijderd van hun voorkeurswijken. Aan het eind van de ontdekkingstocht hebben ze ieder een favoriet huis in een andere buurt en geen van beide favorieten is hun nieuwe huis. Emotie: oeps.
Bedrijf 5: de bezichtiging
Bij de bezichtiging van hun nieuwe huis druipt de teleurstelling van hun gezichten af. Feitelijk gezien voldoet het huis aan al hun wensen, maar nee, dit is niet waar ze op hoopten. Yort probeert de boel nog op te peppen door de oneliner ‘het is maar een huis’ erin te gooien. Ook Martijn, die dit seizoen wéér korter lijkt, probeert het van de positieve kant te bekijken: ‘Er zal vast een reden zijn dat dit huis is aangekocht.’ Nou ja, die reden is makkelijk: het huis heeft een badkamer met ligbad. Emotie: plaatsvervangend ongemak.
Ook bij Bob en Alex komt er emotie om de hoek kijken. Zij zijn geschrokken van de reactie van Yort en Merel maar – je bent aannemer of je bent het niet – ze zien nog steeds volop potentie om er iets leuks van te maken. Bob houdt rekening met twee belangrijke eisen: Merel wil op dezelfde verdieping als haar kleine kindjes slapen en er moet een toilet op de slaapverdieping komen. Stond dit in de eerste wensenlijst? Nee hè.
Om nog meer teleurstelling te voorkomen neemt Bob geen halve maatregelen: de vloer, keuken en tja, wat niet, worden vernietigd. Oók de badkamer met ligbad – de harde eis en de hele reden van de budgetverhoging – wordt eruit gesloopt. O o, de ironie. Hihi. Niet veel later blijkt ook het oudste zoontje van Merel en Yort het spoor bijster. Hij besluit zijn achtbaan aan emoties met een dikke zwarte stift uit te tekenen op de suède leren bank, de muur, de vensterbank, de gordijnen, armen, beentjes en gezicht. Zo zie je maar weer: ook voor peuters leidt de woningmarkt tot onrust. Emotie: begrip.
Bedrijf 6: de oplevering
Met man en macht wordt er gewerkt om van deze domper een deugd te maken. Van Sanisale tot Upstairs traprenovatie, alle bekende sponsors zoals we die van Kopen zonder Kijken gewend zijn, komen voorbij. En natuurlijk is daar ook styliste Roos de toverfee. Impregneren hier, landelijk en wellness daar, Roos tovert sfeer in de keuken, huiskamer en badkamer. De badkamer, die is ondergedompeld in het thema ‘wellness’ blijkt de natte droom van Yort: een bad mét whirlpool en ledverlichting waarbij je muziek kunt afspelen via bluetooth én een aparte douche. Emotie: blijdschap. En jaloers. En blijdschap. En jaloers. Kortom: Kopen zonder Kijken en de huidige woningmarkt in een notendop (en dit is pas de eerste aflevering…). Wie heeft er een huis en een Bob voor mij?
Op zondag 12 september vindt het Woonprotest plaats in Amsterdam. Dit is een protest voor mensen die nog steeds noodgedwongen bij hun ouders wonen omdat ze geen huurhuis kunnen betalen, voor mensen die geen huis kunnen kopen omdat beleggers alle beschikbare woningen op de markt opgekocht hebben en voor mensen die uit hun huurwoning worden gejaagd. Check het account op instagram: @woonprotest.